• دکتر کاترین پادوک
• ترجمه هامیک رادیان
یک مطالعۀ بینالمللی بزرگمقیاس ژنتیک بر روی صدها هزار کودک، برای اولین بار نشان می‌دهد که خطر پره‌اکلامپسی، یک بیماری بالقوه خطرناک که می‌تواند در کوران بارداری بروز کند، با DNA نوزادان مرتبط است.
نویسندۀ اول مطالعه، دکتر لیندا مورگن / Linda Morgan از دانشگاه ناتینگهام در انگلستان، و همکارانش در نشریۀ "نیچر ژنتیک" گزارشی از تحقیق پنج سالۀ خود را که در آن نمونه‌های DNA کودکانی از ایسلند، نروژ، فنلاند و بریتانیا تجزیه و تحلیل شد، گزارش می‌دهند.
پره‌اکلامپسی با افزایش ناگهانی فشار خون زنان در طول هفتۀ بیست بارداری مشخص می‌شود، که با افزایش پروتئین در ادرار و تورم دستها و صورت همراه است. پره‌اکلامپسی همچنین می‌تواند به مغز، کبد و کلیههای زن باردار آسیب برساند.
پره‌اکلامپسی قادر است تا هم برای مادر و هم برای بچه کشنده باشد، و نیز می‌تواند به عوارض سلامت درازمدت منجر شود.
این بیماری به حدود 5 درصد کل بارداریها صدمه میزند و یکی از علل پیشتاز در مرگ و میر مرتبط به بارداری و تولد است.
برای تحقیق جدید، دکتر مورگن و همکارانش یک مطالعۀ ژنومی گسترده (GWAS) بر روی 4380 کودک متولد شده از مادران مبتلا به پره‌اکلامپسی در طول بارداری انجام دادند، و نیز مطالعه شامل 310.238 کودک بود که مادران آنها در طول بارداری دچار پره‌اکلامپسی نشده بودند (گروه کنترل).
در همین زمینه بیشتر بخوانیم:
آنچه باید در مورد پره‌اکلامپسی بدانیم
نخستین مطالعهای که به DNA نوزادان میپردازد
GWAS یک روش پژوهشی مدرن است که ژنومها یا تنظیمات کامل DNA تعداد زیادی از مردم را برای یافتن تغییرات کدگذاری ژنتیکی مرتبط به بیماری‌های مشخص به سرعت اسکن می‌کند.
دکتر مورگن توضیح می‌دهد که پیشتر، مطالعه در مورد پره‌اکلامپسی دشوار بوده است زیرا این بیماری در طول شکلگیری جفت آغاز می‌شود. اما اکنون GWAS"به ما امکان جستجوی سرنخهای بیماری را در DNA مادر، پدر، و بچۀ آنها فراهم می‌کند."
پیشتر تجزیه و تحلیل پره‌اکلامپسی توسط GWAS انجام شده است، اما مطالعات پیشین صرفاً بر DNA مادران تمرکز کردهاند.
دکتر مورگن می‌گوید که از سالها پیش "ماماها و متخصصان زنان میدانستهاند که احتمال بروز پره‌اکلامپسی در زنانی که مادر یا خواهر آنها دچار این بیماری بوده، بیشتر است."
خانم مورگن مینویسد: دیگر مطالعات کشف کردهاند که پره‌اکلامپسی "همچنین در خانواده‌های مردانی که پدرشان نتیجۀ بارداری پرهاکلامپتیک بودهاند، ادامه پیدا می‌کند."
او توضیح می‌دهد: "از آنجا که این ژن بچه است که جفت را ایجاد می‌کند، ما بر آن شدیم تا ببینیم که آیا میتوانیم ارتباطی میان DNA بچه و این بیماری پیدا کنیم."
محققان معتقدند که مطالعۀ آنها نخستین تحقیق در مورد پره‌اکلامپسی است که تمرکز خود را به DNA فرزند معطوف می‌کند.
واریانتها میتوانند به رگ‌های خونی صدمه بزنند
آنالیز GWAS – که در "انستیتو ولکام تراست سانگر" در کمبریج، و "رمزگشایی ژنتیکی" ریکیاویک پایتخت ایسلند انجام شد، دو واریانت پیشتر ناشناختۀ DNA را کشف کرد که به شکل قابل ملاحظهای با پره‌اکلامپسی مرتبطند.
محققان مینویسند این دو نوع کاملاً شایعند و در میان حدود نیمی از کل جمعیت وجود دارند. به هر جهت، آنها به خودی خود برای ایجاد پره‌اکلامپسی کافی نیستند؛ آنها صرفاً باعث افزایش ریسک ایجاد بیماری می‌شوند.
واریانت‌های جدید به ژنی موسوم به FLT1 نزدیکند که یک گیرندۀ سطح سلولی را کدگذاری می‌کند که دارندۀ نقش در ایجاد رگ‌های خونی جدید شناخته می‌شود.
یک شکل FLT1 پیشتر با توسعۀ پره‌اکلامپسی مرتبط شده بود. اگر سطح جفتی پروتئین مرتبط بیش از حد افزایش پیدا کند، آنها وارد جریان خون زن باردار می‌شوند و میتوانند به رگ‌های خونی وی صدمه بزنند، که نتیجۀ آن فشار خون بالا و صدمه دیدن کبد، کلیهها، و مغز است.
دکتر مورگن فواید بالقوۀ یافتههای تحقیق را خلاصه می‌کند:
"ما معتقدیم که دیدگاه تازه‌ای که این مطالعه به دست می‌دهد می‌تواند بنیانی برای پیشگیری و درمان مؤثرتر پره‌اکلامپسی در آینده ارائه دهد، و فرجام بارداری برای مادر و بچه را بهبود ببخشد."
تیم تحقیق در حال حاضر در فرآیند تجزیه و تحلیل ژنومهای 4220 بچه در قزاقستان و ازبکستان است که از مادران دچار پره‌اکلامپسی دوران بارداری متولد شدهاند تا دریابد که آیا اینان نیز همان واریانت‌های DNA را دارند یا خیر.
Source:
medicalnewstoday.com
Preeclampsia: Genetic study finds links to babies' DNA
By Catharine Paddock PhD
Published: Mon 19 June 2017
